Poświąteczne spotkanie z książką "Powróceni", 28.12.2023 r.

Wielowarstwowość powieści Gurnaha pozwala na zbadanie jej na wielu płaszczyznach. Na pierwszym planie mamy wielopokoleniową sagę rodzinną, złożone losy bohaterów, ich codzienność, pragnienia i trudne wybory moralne. Osobiste doświadczenia zwykłych ludzi zgłębiają temat tożsamości i odnalezienia się w labiryncie społecznych oczekiwań. Życia Ilyasa, Afiy, Khalify i Hamzy wplecione są w charakterystykę społeczności afrykańskiej w czasach panowania kolonialistów. Walka niemieckich oddziałów Schutztruppe z Brytyjczykami o wpływy na kontynencie, zróżnicowanie etniczne, kulturowe, cywilizacyjne i religijne, historie przemocy, brutalności, ale też serdeczność, nieczęsto spotykana, wyjątkowa gościnność i różne rodzaje miłości – to wszystko składa się na prowokującą do myślenia i przejmującą całość, opisaną na czterystu stronach powieści noblisty.

            Wydawałoby się, że jesteśmy oddaleni zarówno czasowo, jak i geograficznie od Afryki sprzed wieku, jednak spotkanie Klubu uwydatniło wciąż żywą potrzebę dyskusji na temat nie tylko kolonializmu, ale również niewolnictwa – tego historycznego, a także współczesnego, które w zawoalowanym nieco trybie wciąż ma się dobrze w wielu miejscach na świecie. Dobrze więc, że mamy okazję co miesiąc spotykać się we wspaniałym gronie dyskutantek i rozważać otwarcie wiele trudnych tematów.